Bolivia: zilvermijnen, hoofdsteden en een hoog meer

8 miljoen mensenlevens. Nee, geen burgeroorlog. De zilvermijnen in Potosi hebben sinds hun ontdekking ongeveer 8 miljoen mensenlevens gekost door de erbarmelijke werkomstandigheden. Dit gaat door tot en met de dag van vandaag. Vanwege de gevaren in de mijn, de mogelijke gewelddadige stakingen, maar vooral vanwege het voyeurisme zijn wij geen mijn ingegaan. Wel de documentaire Devil's Miner gezien. Plot is een 14-jarig jongetje dat noodgedwongen in de mijn werkt met afschrikwekkende beelden. Gaat even duren voordat wij weer zilveren of gouden sieraden kopen....

Potosi zelf was eens groter dan Londen en Parijs, toen het met zilver het Spaanse rijk financierde. Sporadisch zijn daar overblijfselen van te zien. De belangrijkste is Casa Moneda, waar eeuwenlang munten geslagen werden. Het was vooral leuk om het dagelijks leven te bekijken met markten met ongekoeld vlees (met koeienhoofden te koop en al), vrouwen met kruiwagens limoenen op straat, kraampjes met duizenden schoenzolen te koop en veel vrouwen in lagen rokken en doeken met hoedje op.

Daarna op naar de hoofdstad van Bolivia. Dat is niet La Paz, maar Sucre. Een stad vol met statige witgepleisterde gebouwen en talloze kerken. Onze belangrijkste activiteit was daar aan op een heuvel met uitzicht op een terras in de zon zitten (terrassen zijn spaarzaam in Bolivia).

We twijfelden hier of we de bus naar La Paz zouden nemen. Een goed moment of iets over bussen te vertellen. Je zou verwachten dat een bus die 'directo' gaat zonder stops naar de bestemming rijdt. Weinig is minder waar. Alle bussen zijn 'directo', tenzij ze via Timboektoe rijden. Directo betekent eigenlijk alleen dat de bus er werkelijk heen gaat. Er zullen nog steeds tal van stops onderweg zijn en mogelijk ook omwegen. Uitstappen waar je wilt (halte of geen halte) is ook vaste service. Dit leidt tot de plusfactor. De plusfactor is de extra tijd die je moet optellen bij de genoemde reistijd. Over het algemeen een dik uur. Ander puntje zijn de toiletvoorzieningen in de bus. Dat het vaak niet erg hygiënisch is dat verwacht je, maar in Bolivia ontbreekt een WC geheel of is buiten gebruik. Ook erg fijn dat er dan over stops gelogen wordt. Zo verwacht je na 2 uur een stop en is er na 3,5 uur nog niets (bus van Uyuni naar Potosi; enige bus trouwens die er korter (30min) over deed). Na horrorverhalen over 6uur zonder stops zijn we dan ook maar van Sucre naar La Paz gevolgen (niet duur met nieuwe airline en wonderwel nieuwe vliegtuigen). 

La Paz ligt in een vallei met prachtig uitzicht op de omhoog gebouwde stad en besneeuwde pieken van boven de 6000m. In het oude centrum bezetten markten grote delen van de straten met kraampjes van groenten tot kleding, van tools tot eten en alles (ja, werkelijk alles) daartussenin. Heerlijke levendigheid met talloze mensen. Een aantal goede musea en zonnige pleinen maken de stad af. En, de hoogste kabelbaan ter wereld naar een hoger gelegen deel met een bizar uitzicht over de begraafplaats met een soort flatgebouwen vol hokjes met kisten. In een Nederlands café ook de wedstrijden tegen Costa Rica en Argentinië gezien (de laatste helaas met veel teveel Argentijnen om ons heen). Trouwens ook in een Duits café de bizarre wedstrijd Duitsland-Brazilië bekeken. La Paz kent ook nog een heksenmarkt met lama-feutussen en vage kruizen voor inheemse offeringen. Vanuit La Paz ook nog naar Tiwanaku gegaan met een tourguide die vooral schoolmeester was (here we do a semicircle again). Tiwanaku was het belangrijkste pre-Inca volk met een aantal mysteries (verplaatsen van 150ton zware stenen) dat ineens volledig verdween.

Het Titicacameer was onze volgende bestemming, het grootste meer op hoogte ter wereld (3800m). We verbleven in Copacabana, een toeristisch dorp met een bijzonder hoge hippy-dichtheid (midden op straat hun busje graffiti-en enzo). Met een ontzettend traag bootje, bestuurd door een 16- en 12-jarige, de overtocht naar Isla del Sol gemaakt. Op het eiland een wandeling naar een oude ruïne gemaakt met prachtige uitzichten over het meer. Gelukkig wat uitleg bij de ruïne gekregen, anders was het echt maar een hoop stenen. Copacabana zelf kent ook nog een bijzonder dagelijks ritueel: het inzegenen van auto's. De auto's worden versierd met bloemen, slingers en een hoedje op, overgoten met goedkope cider en daarna ingezegend met wijwater door een priester, inclusief de motor, het dashboard etc. En uiteraard onder het afsteken van knalvuurwerk. Tot slot rij je trots talloze rondjes in je gezegende bolide.

Wij hebben net Bolivia als 6e land achter ons gelaten en gaan met inmiddels 21 stempels in ons paspoort en 21.157 km op de teller (volgens onze kaart die rechte lijnen trekt) Peru verkennen.... Wie weet wat dat wordt!